Przejdź do menu Przejdź do treści Przejdź do stopki

Historie po fachu. Piernikarstwo – rzemieślnicze spotkania muzealne

16 września 2022 Zajęcia dla grup Opole
Pierniki to wypieki, bez których trudno sobie wyobrazić zimowy, świąteczny czas. Historia korzennych ciasteczek w Polsce liczy sobie już ponad siedemset lat. Zapraszamy do Muzeum Śląska Opolskiego na spotkanie ze słynnym smakołykiem. Na pewno nie zabraknie opowieści, ciekawostek, a także korzennych wypieków.

sobota, 24.09.2022 

godz. 12.00 „Sobotnie pogotowie twórcze” – spotkanie dla dzieci (brak wolnych miejsc)

godz. 15.00 „Pierniki w Polsce. Śladami piernikarskiego rzemiosła” – spotkanie dla młodzieży i dorosłych

Wstęp wolny, obowiązują zapisy - od środy 14.09.2022, od godz. 9.00, liczba uczestników: 12 osób na każdym spotkaniu, czas trwania do 90 min., tel. 77 44 31 761 (Dział Edukacji Muzealnej)

Warsztaty z piernikarstwa

Najstarsza wzmianka o wypieku pierników pochodzi z 1293 roku ze Świdnicy. Przez kolejne wieki pierniki przybierały różne kształty, formy, pełniły rozmaite funkcje. Z królewskiego stołu zawędrowały na wiejskie jarmarki i stragany. Z czasem zaczęto dodawać do nich czekoladę i ozdabiać lukrem. Dzieje korzennego ciasteczka są fascynujące! W archiwach gromadzone są anegdoty i informacje o dawnych piernikarzach, a w muzeach formy - czasami bardzo dużych rozmiarów – jak i same pierniki!

Mianem piernikowej stolicy określany jest Toruń, ale warto zaznaczyć, że także w innych regionach w Polsce istniały i istnieją tradycje wypieku pierników. Piernikarskie tropy znajdujemy m.in. na Śląsku i w Opolu, czego przykładem są przechowywane w Muzeum Śląska Opolskiego zabytki. Warto wspomnieć o wypiekających pierniki, czyli piernikarzach i piernikarkach, kontynuujących dawne tradycje rzemieślnicze. Należy do nich m.in. Marcin Goetz z piernikarni „Słodka Chatka” w Trzcińsku na Dolnym Śląsku. W Stowarzyszeniu Twórców Ludowych w Polsce z kolei zrzeszeni są twórcy zajmujący się tworzeniem form piernikarskich i zdobieniem pierników. Jedną z najbardziej znanych w Opolu twórczyń wypiekających i zdobiących pierniki jest Irena Zawadzka.

Zapraszamy na wydarzenie, w trakcie którego poszukamy odpowiedzi m.in. na pytania: Dlaczego pieczemy pierniki? Skąd wzięła się ich nazwa? Jakie składniki są niezbędne do przygotowania ciasta? Co oznaczają poszczególne kształty? Czym wyróżniają się pierniki toruńskie, śląskie, żywieckie i pasłęckie? Jak przygotować tradycyjny piernik figuralny wyciskamy z drewnianej formy? To niektóre z pytań, na które odpowiemy w trakcie wydarzenia. Spotkanie poprowadzi Anna Kornelia Jędrzejewska, muzealniczka, stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, realizująca zadanie „Pierniki w Polsce. Śladami piernikarskiego rzemiosła”.

Irena Zawadzka

Anna Kornelia Jędrzejewska muzealniczka, historyczka sztuki, kuratorka i edukatorka. Współautorka Muzeum Toruńskiego Piernika – oddziału Muzeum Okręgowego w Toruniu (wraz z Barbarą Kukowicz-Wirowską). Autorka wystaw, programów edukacyjnych, wystawy i publikacji. Obecnie przygotowuje rozprawę doktorską o dawnych formach piernikarskich. Prowadzi warsztaty, prelekcje, wykłady, spotkania związane z piernikami oraz historycznymi smakołykami. 

Zawodowo związana z Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy jako kustosz i kierownik Pracowni Etnografii oraz z Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy – kurator i kierownik Sekcji Dziedzictwa Kulinarnego. W 2021 roku realizowała stypendium artystyczne Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, w tym roku jest stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii „twórczość ludowa”. W wolnym czasie prowadzi blog „Piernikarka”. 

Irena Zawadzka

Irena Zawadzka – twórczyni ludowa z Opola. Zrzeszona w Stowarzyszeniu Twórców Ludowych – Oddział Opolski. Zajmuje się wykonywaniem kroszonki opolskiej. Od początku swojej działalności twórczej pieczołowicie podtrzymuje i kultywuje rodzime tradycje wzornictwa opolskiego. Swoje małe dzieła wykonuje techniką rytowniczą, uzyskując bardzo delikatne i bogate ornamenty geometryczno-kwiatowe. Twórczyni wykonuje również pierniki, na które przelewa wzory ze swoich kroszonek i które wprowadzają w zachwyt i uznanie odwiedzających jej stoisko podczas targów i kiermaszy. Jest jedną z najbardziej znanych twórczyń w swoim regionie, nagradzaną w wielu konkursach i przeglądach twórczości ludowej. W latach 1984 – 1989 współpracowała z „Cepelią” w Opolu.

Marcin Goetz

Marcin Goetz – piernikarz, twórca piernikarni „Słodka Chatka” w Trzcińsku gm. Janowice Wielkie pod Jelenią Górą, pow. karkonoski, woj. dolnośląskie. Piernikarstwem zajmuje się od 2008 roku. Współpracuje z muzeami (m.in. Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu, Muzeum Regionalne w Jaworze, Muzeum Toruńskiego Piernika), instytucjami kultury, przedsiębiorstwami. W piernikarni powstają produkty spożywcze inspirowane zarówno tradycją (historyczne pierniki figuralne), lokalnością (Pierniczki Trzcińskie) jak i aktualnymi zdarzeniami. Wyobraźnia Marcina Goetza, wrażliwość na otaczającą rzeczywistość połączona z przekornym poczuciem humoru sprawiają, że wypieki te mają własny, unikalny styl, wyróżniający się na tle innych. W ostatnich latach wraz z Barbarą Milewską (swoją prawą ręką) współpracuje z projektem „Kolejkowo”, tworząc piernikowe elementy zimowych makiet, zapierających dech rozmachem i skalą.

---

Zrealizowano w ramach projektu edukacyjnego „Historie po fachu – śladami opolskiego rzemiosła tradycyjnego” oraz w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii „Twórczość ludowa” - zadanie „Pierniki w Polsce. Śladami piernikarskiego rzemiosła”


Zobacz inne aktualności

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich - zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.