Przejdź do menu Przejdź do treści Przejdź do stopki

Zabytek miesiąca - kaftan kobiecy

1 grudnia 2023 Zabytek miesiąca
Zabytkiem grudnia jest kaftan kobiecy z XIX w. noszony na Śląsku. Eksponat nasz pochodzi ze zbiorów poniemieckich

W XIX w. w strojach kobiecych występujących na Śląsku pojawiła się wierzchnia część w formie dopasowanego do figury kaftana. Kaftan ten zapinany był od przodu na haftki oraz ściągany w pasie wąskim paskiem zapinanym na klamerkę. Nierzadko miał z tyłu fałdki. Ponadto charakteryzował się długimi, dopasowanymi, a górą bufiastymi rękawami. Początkowo kaftany wykonywano z sukna zielonego, później niebieskiego, brunatnego czy czarnego. Z czasem zaczęto je szyć z gładkiego lub wzorzystego jedwabiu, dając impuls do wykreowania się takich formom stroju jak strój nyski, czy głubczycki. Na Górnym Śląsku krój ten przeszedł modyfikację – talia wydłużyła się i rozluźniła dając początek charakterystycznej formie „jakli”. Kaftan w formie najbardziej zbliżonej do pierwotnej pozostał w stroju dolnośląskim jako „tołubek”, czy „katanka”.

O obecności tej formy odzieży na Śląsku w XIX w. sygnalizowali I. Srezniewski, L. Malinowski, J. Lompa, a później również A. Kretschmer i E. Grabowski. Ta ostatnia autorka zamieściła w swojej pracy kolorową ilustrację kobiety w kaftanie.
Kaftan kobiecy E-V-281 pochodzi ze zbiorów poniemieckich muzeum. Wykonany jest z granatowego sukna produkcji fabrycznej. Kaftan jest watowany, podszyty białą bawełnianą podszewką. Plecy są cięte, dopasowane, u dołu wykończone krótką falbaną nie przykrywającą bioder. Falbana jest zebrana pośrodku pleców i na bokach w kilka fałdów. Nad nią znajduje się pasek ozdobiony szklanymi białymi guziczkami w metalowych, żółtych koszyczkach. Z przodu jest zakończony metalową żółtą klamerką w kształcie dwóch rozetek - jedną z łańcuszkiem, drugą z haczykiem. Wzdłuż brzegów paska przyszyta jest lamówka z fioletowego aksamitu. W ten sam sposób wykończony jest przód kaftana (wzdłuż rozcięcia), dół rękawów oraz imitacja kołnierza. Ponadto w wyżej wymienionych miejscach naszyte są ząbki z tego samego aksamitnego materiału. Rękawy wąskie na dole, rozszerzają się u góry w szerokie bufki. Wymiary: dł. 42 cm, dł. rękawów 60 cm.

Zdjęcia kaftana E-V-281 zostały wykorzystane w książkach prof. B. Bazielich „Śląskie stroje ludowe” oraz „Atlas polskich strojów ludowych. Strój opolski”. Oba pochodzą z archiwum MŚO.


Zobacz inne aktualności

Warsztaty fotograficzne – Paweł Sokołowski: „Technika szlachetna XIX wieku: Mokry Kolodion”

Chciałbyś przenieść się do XIX wieku i poznać tajniki jednej z najstarszych technik fotograficznych? Mokry kolodion to proces, który pozwala tworzyć niezwykle piękne, klimatyczne zdjęcia, pełne detali i unikalnych efektów. Warsztaty prowadzone przez Pawła Sokołowskiego to doskonała okazja, aby poznać tę technikę od podstaw, niezależnie od wcześniejszego doświadczenia w fotografii.

Zobacz

Szkolenie dla pracowników Instytucji Kultury: : „Kultura w ruchu. Tworzenie rolki do mediów społecznościowych” – Alicja Szulc-Rodziewicz

Jeśli Twoja Instytucja Kultury pragnie efektywnie promować swoją działalność w mediach społecznościowych, te warsztaty są dla Ciebie. Szkolenie poprowadzi Alicja Szulc-Rodziewicz, ekspertka w zakresie edukacji medialnej i cyfrowej, która pokaże, jak tworzyć profesjonalne rolki i krótkie filmy wideo. Udział bezpłatny, liczba miejsc ograniczona.

Zobacz

Warsztaty twórcze dla dzieci: Eko-biżuteria – kreatywne tworzenie z papierowej wikliny

Zapraszamy już 23.11.2023 o godz. 12:00 dzieci wraz z opiekunami, na sobotnie warsztaty w muzealnej Strefie Kreatywnej i Selfie, podczas których damy drugie życie papierowi, tworząc unikatową biżuterię z papierowej wikliny. Czy wiecie, że biżuteria od wieków pełniła różne role – była symbolem statusu, ochrony i piękna? Dawniej nosili ją zarówno mężczyźni, jak i kobiety, a tworzona była z naturalnych materiałów. Przyjdź i stwórz własne arcydzieło!

Zobacz

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich - zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.