Główny gmach

	Opole – gród, miasto, stolica regionu Ekspozycja poświęcona historii Opola od okresu wczesnego średniowiecza i powstania grodu na Ostrówku aż po okres powojennej odbudowy.
	Ceramika górnośląska Wystawa prezentująca historię ceramiki na Górnym Śląsku od młodszej epoki kamienia do opolskiej malowanej porcelany (I sala), kolekcję będącą darem Antoniego Bilońskiego - Tułowice Reinholda Schlegelmilcha (II sala) oraz przedstawiająca projektantów na Śląsku Opolskim/ ze Śląska Opolskiego.
	Pradzieje i wczesne średniowiecze Opolszczyzny Wystawa została pomyślana jako całościowa prezentacja pradziejów regionu, poczynając od około 300 000 lat temu do czasów wczesnego średniowiecza.
	Galeria malarstwa polskiego XIX i XX wieku Obejmuje obrazy powstałe od połowy XIX do końca XX wieku. Na stałej wystawie w Muzeum Śląska Opolskiego prezentowanych jest 130 obrazów wybranych z kolekcji i eksponowanych chronologicznie.
	Etnografia Opolszczyzny – tradycja i zmiana Ekspozycja składa się z trzech części: obraz Śląska Opolskiego do 1945 roku, kultury kresowej do 1945 roku i spotkania grup na Opolszczyźnie po 1945 roku.
	Tajemnica kamienicy przy ulicy Krawieckiej 13 w Opolu Doskonale zachowana studnia czerpalna, która została zbudowana w XVII wieku. Odkryto ją podczas robót budowlanych prowadzonych w marcu 1966 roku.

Historia obiektu:

Budynek główny Muzeum Śląska Opolskiego przy Małym Rynku 7 to pierwotnie dwie kamienice wzniesione prawdopodobnie pod koniec XVI wieku. Zachodnia, własność rodziny Prószkowskich, została ofiarowana jezuitom w 1667 roku przez Jana Krzysztofa Prószkowskiego. Wschodnia została nabyta przez zakonników w 1670 roku.  Pod koniec XVII wieku kamienice zostały scalone i przebudowane na kolegium.

Około 1675 roku w we wschodniej części budynku jezuici otworzyli aptekę. Po kasacie zakonu apteka funkcjonowała do 1800 roku, a w 1801 roku została połączona z apteką miejską.

W 1773 roku budynek został przejęty przez administrację państwową. Początkowo mieściły się w nim mieszkania dla nauczycieli gimnazjum, a następnie został przekształcony na biuro Regencji i przebudowany. W 1837 roku został kupiony przez miasto. Zdecydowano wówczas o otwarciu w nim szpitala.

Lata 30. XX wieku to kolejna zmiana przeznaczenia dawnego kolegium jezuickiego. Już dawno plany włodarzy miasta przewidywały udostępnienie gmachu na cele kulturalne, ale dopiero w 1932 roku zakończono jego remont i przeznaczono parter na bibliotekę a piętro na Muzeum Miejskie (Städtische Museum Oppeln), które zostało przeniesione z budynku przy Gartenstrasse 12 (obecnie Sienkiewicza 20). Zbiory w nowych wnętrzach udostępniono publiczności 1 września 1932 roku. W dziesięciu salach wystawowych pokazywano wówczas ekspozycje trzech działów, na środku znajdowała się duża sala odczytowa z ekranem, epidiaskopami i pianinem.

Po wojnie budynek nie zmienił swojego przeznaczenia. Polskie Muzeum Miejskie w Opolu zaczęło w nim funkcjonować w czerwcu 1945 roku, a 1 września 1946 roku zostało udostępnione zwiedzającym. Inaczej, niż wcześniej, Muzeum otrzymało teraz do dyspozycji cały budynek, łącznie z parterem, gdzie wcześniej mieściła się miejska biblioteka. Znajdowało się w nim 12 sal wystawowych, 4 pomieszczenia administracyjne, 1 sala wykładowa, 1 sala - pracownia, 2 halle i trzyizbowe mieszkanie oraz parterowe zabudowania gospodarcze. W latach 60. XX wieku budynek gruntownie wyremontowano.

Ostatnia duża zmiana to realizowany w latach 2005 – 2008 projekt "Mons Universitatis", polegający na remoncie i rozbudowie Muzeum o nowy pawilon wystawienniczy. W efekcie, zdecydowanemu powiększeniu uległa powierzchnia wystawiennicza Muzeum.

Otwarcie Muzeum po remoncie i rozbudowie nastąpiło w październiku 2008 roku.