Zabytek stycznia. Figurka "Barokowa dama" ("Pierwszy bal I), ze zbiorów Działu Sztuki.
9 stycznia
2022
Zabytek miesiąca
Figurka „Barokowa dama” („Pierwszy bal I”), projekt z 1959 r., porcelana, natrysk, wysokość 23 cm, Zakłady Porcelany Bogucice w Katowicach, MSO/S/2837
W 2020 roku muzeum zakupiło do swoich zbiorów kolekcję ceramiki i szkła, składającą się z obiektów zaprojektowanych przez Erykę Trzewik-Drost i Jana Sylwestra Drosta. W skład kolekcji wchodzą pojedyncze obiekty i zestawy projektowane przez tych artystów do produkcji przemysłowej, jak i dzieła unikatowe. Mniejszą grupę stanowią wyroby porcelanowe projektowane przez Erykę Trzewik-Drost dla Zakładów Porcelany „Bogucice” w Katowicach. Wśród tych ostatnich znajduje się prezentowana Państwu figurka przedstawiająca stojącą młodą kobietę w długiej sukni. Jej wiotki korpus z syntetycznie uformowaną głową, długimi prostymi, sięgającymi za ramiona włosami, cienkimi rękami złożonymi z przodu na spódnicy kontrastuje z obszerną spódnicą. Suknię od dekoltu do dołu pokrywa natryskowa dekoracja w kolorze szarym z nieregularnym motywem kółeczek. Partię dekoltu, głowy i szyi pozostawiono białą. Figurka uwidacznia talent rzeźbiarski artystki. Eryka Trzewik-Drost, zdając na studia do wrocławskiej Państwowej Szkoły Sztuk Plastycznych, marzyła o rzeźbie lub malarstwie, ostatecznie przy egzaminach namówioną ją na wydział szkła. Jednakże to upodobanie do rzeźbiarskiego kształtowania zwłaszcza postaci ludzkiej pozostało i znalazło wyraz właśnie w figurkach, projektowanych najpierw w porcelanie, a potem także w szkle. Wśród tych porcelanowych, przygotowanych dla zakładów „Bogucice”, figurka „Pierwszy bal” powstała w dwóch wariantach, różniących się przede wszystkim kształtem sukni, układem rąk i włosów oraz dynamiką. Pierwsza, zaprojektowana w 1958 roku, o asymetrycznej formie, ukazuje młodą dziewczynę, podtrzymującą dłonią fałdę rozkloszowanej dołem sukni i unoszącą półkoliście wyciągniętą drugą rękę, co razem nadaje figurce wrażenie ruchu, sugerując taneczny układ. W przeciwieństwie do niej drugi wariant –powstały rok później – opatrzony nazwą „Pierwszy bal I”, jest formą statyczną i bardziej zwartą, w którym artystka ukazała moment wyczekiwania na taniec. Ze względu na kształt sukni, mocno rozłożystej od pasa, przypominającej barokowe kostiumy, Eryka Trzewik-Drost określiła swoją figurkę mianem „barokowej damy”. Obie figurki cechuje nowatorskie podejście do formy, uproszczonej i minimalistycznej, a jednocześnie pełnej elegancji i wdzięku.
***
Eryka Trzewik - Drost
Jest wybitną projektantką szkła, głównie prasowanego i ceramiki. Pochodzi z Opolszczyzny, urodziła się w Pokoju. Ukończyła studia na Wydziale Szkła Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (dyplom w 1957 roku). W latach 1957-1964 pracowała jako projektantka w Zakładzie Porcelany „Bogucice” w Katowicach. Dalszą działalność twórczą i zawodową związała z Hutą Szkła Gospodarczego „Ząbkowice” w Dąbrowie Górniczej, gdzie zatrudniła się od 1965 roku, projektując wyroby szkła prasowanego o wysokich walorach artystycznych. Jest laureatką wielu nagród i wyróżnień. W pracy ze szkłem poszukiwała ciekawych rozwiązań fakturalnych, czerpiąc inspiracje z natury (np. kora drzew, szron). Najbardziej jej rozpoznawalnymi projektami w obrębie szkła prasowanego są zestawy naczyń użytkowych „Cora” i „Conti” oraz – w zakresie porcelany – zestaw do kawy „Luna” i figurka „Pierwszy bal”.
Tę i inne prace Eryki Trzewik-Drost można oglądać w Muzeum Śląska Opolskiego na wystawie porcelany i szkła, w trzeciej sali zatytułowanej „Projektanci – na Śląsku Opolskim / ze Śląska Opolskiego”.
Kolekcję szkła zakupiono dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, program „Narodowa kolekcja sztuki współczesnej” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego