Przejdź do menu Przejdź do treści Przejdź do stopki

Zabytek maja - Paszport obowiązujący na górnośląskim obszarze plebiscytowym (MCzP-1159)

9 maja 2022 Zabytek miesiąca
Na początku stycznia 1920 r. weszły w życie postanowienia traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 r. o przeprowadzeniu plebiscytu na Górnym Śląsku. Zgodnie z art. 88 traktatu górnośląski obszar plebiscytowy przeszedł pod zarząd aliantów. Organem mającym sprawować władzę na Górnym Śląsku z ramienia aliantów była składająca się z przedstawicieli Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch – Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa, która przybyła do Opola 11 lutego 1920 r.

 Komisja posiadała stosunkowo szerokie uprawnienia. Objęła pełnię władzy wykonawczej. Zostało jej również podporządkowane sądownictwo.  Stanowiła rodzaj tymczasowego rządu. Komisja sprawowała między innymi nadzór nad przemieszczaniem się ludności. Rozporządzeniami z 13 lutego i 17 maja 1920 r. wprowadziła paszporty uprawniające do pobytu na obszarze plebiscytowym Górnego Śląska. Każdy z paszportów był numerowany, zawierał zdjęcie osoby, dla której go wystawiano oraz opis w językach francuskim, polskim i niemieckim.  Początkowo paszporty wystawiane były wyłącznie przez dyrektora departamentu spraw wewnętrznych Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej, a następnie (od 10 kwietnia 1920 r.) kontrolerów powiatowych i podlegały wizowaniu. Wizy udzielały przedstawicielstwa konsularne Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Watykanu, Polski i Czechosłowacji przy MKRiPleb. Osoba, która wjechała na obszar plebiscytowy musiała potwierdzić swój pobyt w ciągu trzech dni u kontrolerów powiatowych. Zwolnieni z tego obowiązku oraz z obowiązku wizowania paszportów byli jedynie obywatele Francji, Wielkiej Brytanii i  Włoch. Za złamanie przepisów groziła grzywna w wysokości 1500 marek niemieckich lub nawet kara 1 roku więzienia.

W zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego znajduje się kilka paszportów plebiscytowych. Prezentowany paszport o numerze 1377/21 został wystawiony przez Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą i Plebiscytową w Pszczynie 2 maja 1921 r. na nazwisko Mieczysław Zieliński. Na pierwszej stronie znajduje się zdjęcie oraz dane personalne posiadacza paszportu. Na odwrocie zaś pieczątki posterunków granicznych.

Wymiary: 33,8 x 21,5 cm

Paszport obowiązujący na górnośląskim obszarze plebiscytowym (MCzP-1159) - rewersPaszport obowiązujący na górnośląskim obszarze plebiscytowym (MCzP-1159)
Paszport obowiązujący na górnośląskim obszarze plebiscytowym (MCzP-1159) - rewers

Zobacz inne aktualności

„Gęsiego do muzeum”- czasowa oferta edukacyjna dla grup przedszkolnych i szkolnych

Zapraszamy do uczestnictwa w naszej ofercie edukacyjnej pt. „Gęsiego do muzeum” towarzyszącej wystawie czasowej „Solenie kury. Wieś widziana oczami Eugeniusza Marca"! Dla przedszkoli i szkół mamy przygotowanych kilka bloków tematycznych, które zabiorą dzieci w podróż po śląskiej wsi widzianej oczami artysty. Zarezerwujcie już teraz swoje terminy od kwietnia do czerwca 2024 roku i pozwólcie naszej ofercie rozpalić kreatywność i ciekawość Waszych uczniów!

Zobacz

Zgodnie z art. 173 ustawy Prawa Telekomunikacyjnego informujemy, że kontynuując przeglądanie tej strony wyrażasz zgodę na zapisywanie na Twoim komputerze tzw. plików cookies. Ciasteczka pozwalają nam na gromadzenie informacji dotyczących statystyk oglądalności strony. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie ich - zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.