Muzeum gromadzi, zabezpiecza, chroni, opracowuje i udostępnia powierzone dziedzictwo narodowe: dzieła sztuki oraz zabytki kultury materialnej – muzealia archeologiczne, historyczne, etnograficzne i przyrodnicze. Istotnym celem jest tworzenie szerokiej płaszczyzny wymiany myśli naukowej w różnych dyscyplinach wiedzy – zgodnie z profilem posiadanych kolekcji. Swoją misję Muzeum realizuje poprzez prezentację zbiorów w ramach stałych ekspozycji, organizowanie wystaw czasowych, spotkań popularno-naukowych, a także działalność edukacyjną i wydawniczą. Będąc instytucją zaufania publicznego, muzeum jest depozytariuszem pamięci o przeszłości, a jednocześnie żywym centrum kultury – miejscem, które aktywnie uczestniczy w procesie kształtowania świadomości historycznej i postaw społecznych.
Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu w duchu wielokulturowego dialogu i współpracy buduje regionalną, narodową oraz europejską tożsamość Śląska Opolskiego i jego mieszkańców.
