Grot oszczepu ze stanowiska nr 1 w Nowym Browińcu

Podczas prac ziemnych związanych z budową drogi otaczającej od północy wieś Nowy Browiniec (gm. Lubrza) natrafiono na ślady osadnictwa z młodszej epoki kamienia (neolitu). Ratownicze badania wykopaliskowe były prowadzone przez mgr B. Jarosz z Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu, a rozpoczęto je 13 maja 1977 r. W trakcie badań stanowiska nr 1 odkryto osadę położoną na niewielkim wzniesieniu lessowym ok. 200 m na wschód od rzeczki Młynówki i ok. 300 m na północny-wschód od wsi. Wyeksplorowano 19 jam osadniczych, z których pozyskano zabytki archeologiczne w postaci fragmentów naczyń glinianych, kości zwierzęcych, grudek polepy oraz narzędzi kamiennych i glinianych. Na podstawie materiału archeologicznego osadę zaliczono do grupy południowej kultury pucharów lejkowatych (3300 – 2500 p.n.e.).

Jednym z luźnych zabytków znalezionych na obszarze osady jest grot oszczepu (nr inwentarzowy: MŚO-A-71/77/98), który został wykonany z krzemienia narzutowego. Ostrze ma kształt liściowaty, a całkowita długość przedmiotu wynosi 10,4 cm. Narzędzie zostało wykonane techniką bifacjalną, która polega na obustronnej obróbce surowca, podczas której powstające odłupki są najczęściej odpadem. Krawędzie ostrza retuszowano w celu polepszenia ich właściwości tnących. Na powierzchni widoczne są ślady wstępnego kształtowania oraz finalnej obróbki. Nadanie narzędziu takiej formy wymagało od wytwórcy bardzo dobrej znajomości technik obróbki krzemienia oraz poświęcenia znacznej ilości czasu. Grot najpewniej osadzony był w drewnianym stylisku, a taka broń służyła zarówno do polowań i walki.

Krzemienny grot oszczepu można zobaczyć na stałej wystawie „Pradzieje i wczesne średniowiecze Opolszczyzny”, wraz z innymi przedmiotami używanymi w młodszej epoce kamienia, w Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu.

Tekst: Łukasz Urman

Foto: K. Krajczy