Eksponat września - dziki
1 września
2025
Zabytek miesiąca
Eksponat września w cyklu „Strzał w dziesiątkę” z okazji 125-lecia Muzeum to dzik – jedyny dziko żyjący przedstawiciel świniowatych w Europie.
To silny, wszystkożerny ssak, który żyje w rodzinnych watahach, a młode rozpoznacie po charakterystycznych paskach na sierści. Dziki potrafią być odważne i niebezpieczne, szczególnie lochy broniące warchlaków.
Preparaty prezentowane w muzeum wykonał pan Bogdan Kieś z Pracowni Preparowania Zwierząt w Przyszowicach.
Dzik to jedyny przedstawiciel dziko żyjących świniowatych w Europie. Jego obecny naturalny zasięg występowania obejmuje środkową i południową Eurazję oraz północne krańce Afryki. Jest dużym ssakiem o silnej i krępej budowie ciała, dorosłe samce mogą osiągać 2 m długości bez ogona i 320 kg masy ciała. Samice są wyraźnie mniejsze.
Żyją w grupach rodzinnych zwanych watahami, składających się z przewodniczącej grupie starej samicy oraz innych samic z warchlakami. Starsze samce prowadzą raczej samotny tryb życia. Samce tego gatunku zwane są knurami, samice lochami, a ich potomstwo warchlakami. Młode w charakterystycznym paskowanym umaszczeniu zwane są pasiakami. Dziki w ciągu dnia przebywają w barłogach lub w ukryciu. Na żer wychodzą najczęściej wieczorem. Wtedy to mogą opuszczać las i pojawiać się na polach uprawnych, gdzie mogą czynić znaczące szkody.
Jest to typowy gatunek wszystkożerny. Odżywia się m.in. żołędziami czy orzeszkami bukowymi, kłączami i innymi częściami roślin, bezkręgowcami takimi jak dżdżownice czy owady, gryzoniami, a także nierzadko padliną. Dziki są odważnymi zwierzętami i w obliczu zagrożenia mogą być bardzo niebezpieczne. Szczególnie agresywne mogą być zaskoczone w barłogu samice z młodymi. Dolne kły – zwane szablami, które krzyżują się z górnymi, stanowią bardzo skuteczną broń. W niewoli mogą dożywać nawet 20 lat.
Preparaty sylwetkowe dzików zostały wykonane w Pracowni Preparowania Zwierząt w Przyszowicach przez pana Bogdana Kiesia.
Opracował Piotr Zabłocki